O υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ήταν σαφής όσον αφορά τη μη εγκατάστασή τους. Τι θα συμβεί όμως στη Δράμα, όπου υπάρχουν σχέδια για ισχύ άνω των 500 MW;
Στις 14 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο ομιλίας του στη Βουλή, ο υπουργός ΑΑΤ Κωνσταντίνος Τσιάρας δήλωσε μεταξύ άλλων: «Εγώ, προσωπικά, είμαι αντίθετος με την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών στην παραγωγική γη, και το ξεκαθαρίζω σε ό,τι αφορά το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Θεωρώ αδιανόητο να τοποθετούνται φωτοβολταϊκά πάρκα στη μέση της παραγωγικής γης. Υπάρχει γη».
- Του Γιάννη Μουρατίδη
Και ενώ αυτά ειπώθηκαν από τον υπουργό, η εικόνα στον κάμπο της Δράμας, τουλάχιστον με τα ισχύοντα δεδομένα, είναι διαφορετική. Οπως λέει ο Γιάννης Καλαϊτζίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου Οινοποιών Δράμας, «πριν από τέσσερα χρόνια, ιδιοκτήτες καλλιεργήσιμης γης δέχτηκαν ευνοϊκή προσφορά να παραχωρήσουν σε ιδιώτες εκτάσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών». Οπότε, σε συνολική έκταση άνω των 7.000 στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης αναμένεται να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος άνω των 500 MW.
«Το πλήγμα για τους οινοπαραγωγούς θα είναι μεγάλο» λέει ο ίδιος «καθώς σε κάποια σημεία, τα πάρκα ακουμπάνε στην κυριολεξία πάνω σε αμπελώνες. Οπότε, είναι πιθανό να επηρεάσουν την τρέχουσα παραγωγή, αλλά κυρίως δεν αφήνουν περιθώρια για επέκταση των αμπελώνων». Ο Σύνδεσμος Οινοποιών Δράμας δεν έχει μείνει άπραγος. Εχουν ήδη γίνει νομικές ενέργειες και η πιο πρόσφατη συνάντηση με την υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, άφησε υποσχέσεις για επανεκτίμηση της κατάστασης τους ερχόμενους μήνες. Οπως λέει ο Γιάννης Καλαϊτζίδης, οι προσδοκίες είναι συγκρατημένες.
Επιπλέον, η «Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη», εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, έχει υποβάλει αίτηση αναθεώρησης κατά της βεβαίωσης παραγωγού που έχει εκδοθεί στο όνομα της εταιρίας Ecoenergy Greece Μ.Ι.Κ.Ε. Στην περιοχή όπου θα εγκατασταθούν τα φωτοβολταϊκά, η «Κτήμα Κώστα Λαζαρίδη» έχει ήδη 500 στρέμματα αμπελώνων και έχει αιτηθεί επιπλέον 150 στρέμματα, ενώ στο επιχειρηματικό πλάνο υπάρχει πρόβλεψη και για 300 στρέμματα ακόμα. Οι οινοποιοί της Δράμας παράγουν ετησίως πάνω από 5 εκατομμύρια φιάλες κρασιού, οι οποίες στο ράφι έχουν τιμή άνω των 15 ευρώ κατά μέσο όρο. Επιπλέον, σχεδόν το 35% των προϊόντων τους εξάγεται. Στα οινοποιεία της Δράμας έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές, ώστε η παραγωγή αυτή να αυξηθεί. Δεδομένου ότι μεγάλο ποσοστό των οίνων της περιοχής είναι ΠΓΕ, η παραγωγή του τοπικού σταφυλιού είναι απαραίτητη, άρα κάθε στρέμμα γης είναι σημαντικό.
Στην ίδια περιοχή έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 100 MW από την εταιρεία Cero, σε σημείο που δεν δημιουργεί προβλήματα σε καλλιέργειες. «Υπάρχουν πολλές εκτάσεις όπου μπορεί να υλοποιηθεί το έργο, χωρίς να δημιουργήσει πρόβλημα» λέει ο Γιάννης Καλαϊτζίδης. Η αντίδραση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης θα μπορούσε να παίξει καταλυτικό ρόλο στην ανατροπή αυτής της κατάστασης, και όχι απαραίτητα σε βάρος του έργου των φωτοβολταϊκών.
Πάνω από 5.300 αιτήσεις
Περισσότερες από 5.300 αιτήσεις κατατέθηκαν για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων περίπου 2.100 κρίθηκαν επιλαχούσες. Το πρόγραμμα προέβλεπε 30% επιδότηση ανά KW και καλύπτει έργα από 10 KW μέχρι 50 KW. Από το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν, το 81% αφορούσε έργα άνω των 10 KW. Τον περασμένο Αύγουστο, η ΠΑΚ Θεσσαλίας ζήτησε από το υπουργείο να εγκριθεί έξτρα χρηματοδότηση, ώστε να ενταχθούν όλες οι επιλαχούσες αιτήσεις στο πρόγραμμα.
Το virtual net-billing
Σύμφωνα με διάταξη που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ, που κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή, την προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης που είχαν τα έργα με net-metering (ομάδα Β) λαμβάνουν πλέον σταθμοί αυτοπαραγωγής, υπό το καθεστώς net-billing και virtual net-billing. Το virtual net-billing είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση για αγροτικούς συνεταιρισμούς, γιατί επιτρέπει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σε διαφορετική περιοχή από αυτήν όπου θα αξιοποιηθεί το ενεργειακό απόθεμα.
Τα 500 MW παίρνουν άδεια, τα 100 MW όχι…
Οι αγρότες και οι μεταποιητικές επιχειρήσεις προϊόντων αγροτικής παραγωγής χρειάζονται πρόσβαση σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, προκειμένου να υποστηρίξουν έναν πιο βιώσιμο τρόπο ανάπτυξης. Ωστόσο, οι προσπάθειές τους να εγκαταστήσουν μικρά φωτοβολταϊκά προκειμένου να πετύχουν τον στόχο τους δεν έχουν τα ίδια θετικά αποτελέσματα με τις αιτήσεις έργων εκατοντάδων MW.
Το οινοποιείο της «Κτήμα Τσέλεπος», στην περιοχή της Αρκαδίας, όπου ήδη λειτουργεί φωτοβολταϊκό ισχύος 100KW, έχει επιπλέον ανάγκες σε ενέργεια, όμως το δίκτυο της περιοχής φαίνεται κορεσμένο, και έτσι το αίτημα για νέα άδεια δεν φαίνεται να έχει πολλές πιθανότητες επιτυχίας. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το πρόβλημα δεν είναι μεγάλο, καθώς εκεί που θα μπορούσαν να εγκατασταθούν πολλά μικρά φωτοβολταϊκά τελικά δημιουργείται ένα μεγάλο. Οσον αφορά την οικονομία κλίμακας στο επίπεδο της κατασκευής, η σκέψη είναι σωστή, καθώς κάθε KW ενέργειας κοστίζει λιγότερο στην κατασκευή ενός μεγάλου φωτοβολταϊκού.
Ωστόσο, το πρόβλημα είναι ότι η ενέργεια που παράγεται διατίθεται στην αγορά σε τιμές που, όπως δείχνει η μέχρι τώρα πραγματικότητα, είναι κυμαινόμενες και ανεξέλεγκτες. Επομένως, ο αγρότης ή η μεταποιητική επιχείρηση υποχρεώνεται να αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια σε πολύ υψηλότερη τιμή σε σχέση με το κόστος αυτοπαραγωγής. Μια μερική λύση στο πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η γεωθερμία χαμηλής ενθαλπίας (μέχρι 80 βαθμούς Κελσίου), αλλά χρειάζεται αρκετή έρευνα για τον εντοπισμό των αξιοποιήσιμων πεδίων.
