Το Graega Cheese αποτελεί ένα σύστημα πιστοποίηση και ανίχνευσης γάλακτος που μπορεί να καταστεί μέχρι και επικίνδυνο για την υγεία.
Μια άγνωστης προέλευσης σκόνη, αναμειγνύεται με νερό και μπαίνει στο γάλα. Η ανίχνευσή της είναι από δύσκολη έως αδύνατη
Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΖΑΒΛΙΑΡΗ
[email protected]
Το κατσικίσιο τυρί στην Ελλάδα αποτελεί ίσως τον νέο πρωταγωνιστή της αγροδιατροφής στη χώρα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Έλληνες καταναλωτές το προτιμούν χρόνο με τον χρόνο. Τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας έχουν δείξει ότι αγορά κατσικίσιου τυριού αναπτύσσεται ετησίως με ρυθμό 5,3% από το 2022 και μετά.
Τα οφέλη στην υγεία όπως η υγεία των οστών, αλλά και το ότι είναι ένα τυρί κατάλληλο για όσους έχουν υπέρταση, το έχουν κάνει δημοφιλές. Παράλληλα, το κατσικίσιο κερδίζει πόντους σε σύγκριση με το αγελαδινό αφού έχει χαμηλότερα λιπαρά σε σχέση με το αγελαδινό, ενώ μπορεί να καταναλωθεί και από άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη.
Η χώρα μας έχει σημαντικό μερίδιο στην παραγωγή γίδινου γάλακτος, αφού είναι τέταρτη στην Ευρώπη, ενώ ο γαλακτοπαραγωγός βορράς έχει και εδώ σημαντικό μερίδιο, αφού μόνο στην Κεντρική Μακεδονία αντιστοιχεί σχεδόν το 1/4 της εγχώριας παραγωγής με 23,5%.
Ωστόσο η μεγάλη ζήτηση φέρνει και προβλήματα. Όπως είχε διαπιστωθεί στο παρελθόν στο αγελαδινό γάλα, έτσι και το ανερχόμενο κατσικίσιο μπορεί να γίνει στόχος νοθείας.
Όπως συνηθιζόταν κάποτε, επιτήδειοι νόθευαν το γάλα με νερό σε ποσοστό 10%, ωστόσο αυτή η πρακτική φαίνεται πως είναι πλέον εύκολα ανιχνεύσιμη.
«Η νοθεία στο κατσικίσιο γάλα ήταν πιο παλιά συνηθισμένη, ωστόσο γινόταν μόνο με νερό που μπορούσε να ανιχνευθεί με το κρυοσκόπιο το οποίο μετρά το σημείο πήξης του γάλακτος», εξηγεί στον Έλληνα Αγρότη ο κτηνίατρος και ερευνητής του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Γιάννης Σακαρίδης.
Πλέον η νοθεία όμως γίνεται με άλλον τρόπο. Μια άγνωστης προέλευσης σκόνη, αναμειγνύεται με νερό και μπαίνει στο γάλα. Η ανίχνευσή της είναι από δύσκολη έως αδύνατη, ενώ ουδείς γνωρίζει τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στην υγεία των καταναλωτών.
Αυτός ήταν ο λόγος για την κατάρτιση του Graega Cheese, ενός ευρωπαϊκού προγράμματος που στόχο είχε την δημιουργία ενός συστήματος πιστοποίησης του κατσικίσιου γάλακτος και την ανίχνευση νοθείας είχε με την ουσία που αναφέρθηκε παραπάνω, είτε με γάλα από κατσίκια που δεν είναι από ελληνικές φυλές.
Το έργο, ξεκίνησε στις αρχές του 2022, με κόστος 400.000 ευρώ, χρηματοδοτούμενο από τη δράση «Επενδυτικά Σχέδια Καινοτομίας» του Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2021- 2027.
Εταίροι είναι το Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, το Εργαστήριο Ζωοτεχνίας του τμήματος Κτηνιατρικής του ΑΠΘ και δύο τυροκομικές επιχειρήσεις της Κεντρικής Μακεδονίας, οι «Σταμάτης Προίκας ΑΕ» και Γεώργιος Κυριακίδης «Κεράσσα».
Έλεγχοι αλά… Covid
Για να καταρτιστεί το σύστημα ελέγχου συλλέχθηκαν δεδομένα από 65 εκτροφές και 500 ζώα, καθώς και δείγματα αίματος και γάλακτος από 19 εκτροφές και 327 ζώα.
Οι φυλές που επελέγησαν είναι οι εγχώρια, μαύρη Χαλκιδικής, Σκοπέλου, Παγγαίου, Σερρών, Αριδαίας και τρεις ξένες, Δαμασκού, αγγλο-νουβιανή και Μούρθια.
Τα γενετικά δεδομένα μελετήθηκαν ώστε να βγουν συμπεράσματα στους μετέπειτα ελέγχους εάν το κατσικίσιο γάλα είναι γνήσιο ή νοθευμένο.
Στη συνέχεια με ένα τεστ PCR που έχουν ενσωματωθεί τα δεδομένα το δείγμα γάλακτος ελέγχεται και η αλλαγή χρώματος, όπως γινόταν στα τεστ COVID, δείχνει νοθεία.
Αναγκαία η πιστοποίηση
Η παραγωγή κατσικίσιου γάλακτος έχει εξελιχθεί σε δυναμικό κλάδο της κτηνοτροφίας αφού ανεπίσημα στοιχεία υπολογίζουν τις ετήσιες ποσότητες σε 620.000 τόνους εκ των οποίων οι 152.000 προορίζονται για την τυροκομία.
Οι ανάγκες σε γίδινο γάλα αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο, αφού υπάρχει και ο παράγοντας εξαγωγές που διευρύνει τη ζήτηση.
Μελετητές επισημαίνουν ότι το ζήτημα είναι το γάλα να παράγεται από ελληνικές φυλές, ώστε να διακοπεί η αθρόα εισαγωγή επιβητόρων από Ισπανία και Γαλλία, που ουσιαστικά αλλοιώνουν γενετικά τις ελληνικές γίδες, την ώρα που οι εισαγόμενες ζωονόσοι όπως έδειξε η ιστορία καραδοκούν.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΓΡΟΤΗΣ»