Ο αντιπρόεδρος του Οργανισμού, επί ΣΥΡΙΖΑ, μιλάει στον «Ε.Α» για όλα όσα οδήγησαν τον οργανισμό στα σημερινά αδιέξοδα.
Το «χθες» και το «σήμερα» του ΟΠΕΚΕΠΕ, αναλύει μέσα από τη συνέντευξη του στον «Έλληνα Αγρότη» ο γεωπόνος Γιώργος Αποστολάκης. Στην περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν Αντιπρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ και σήμερα εντοπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα, τα οποία και προσπαθεί να αναλύσει, επισημαίνοντας τα σημεία εκείνα στα οποία πρέπει η κυβέρνηση και η διοίκηση του οργανισμού να δώσει ιδιαίτερο βάρος για να ξεπεράσει όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Ο πρώην Αντιπρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ όμως, κάνει λόγο και για τη μεγάλη αδικία που συντελείται σε βάρος της Κρήτης, στους τομείς τόσο των επιδοτήσεων όσο και των αποζημιώσεων.
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
[email protected]
«Ο ΟΠΕΚΕΠΕ βρέθηκε σε επιτήρηση γιατί διαπιστώθηκε ότι ένα ή περισσότερα κριτήρια του Οργανισμού δεν τηρούνται. Αυτό είναι πολύ σοβαρό. Τώρα γιατί φτάσαμε εδώ; Να σας πω ότι όταν ήμασταν εμείς, είχαμε έναν τεχνικό σύμβουλο ο οποίος είχε αναλάβει τα πληροφοριακά συστήματα με τις εφαρμογές που υπήρχαν. Όταν είχαμε φτάσει στο κρίσιμο σημείο αλλαγής της ΚΑΠ, ξέραμε ότι έπρεπε να προχωρήσουμε σε κάποιες αλλαγές.
Εμείς λοιπόν όταν αναλάβαμε, δεν αλλάξαμε κανέναν από τα στελέχη και τους προϊσταμένους του Οργανισμού. Και προχωρήσουμε με τα ίδια πρόσωπα στις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν.
Αυτό όμως που έγινε τώρα, ήταν να «σπάσει» το πληροφοριακό σύστημα και αντί να γίνει διαγωνισμός έγινε ανάθεση σε τέσσερις τεχνικούς συμβούλους. Ο κάθε σύμβουλος αναλάμβανε και από ένα κομμάτι. Όλα αυτά όμως μετά έπρεπε και να «παντρευτούν» μεταξύ τους. Αποδείχτηκε λοιπόν εκ των υστέρων, ότι η συνεργασία μεταξύ αυτών των συστημάτων είχε δυσκολίες. Πιθανόν χρειάζονταν πιο έμπειρα στελέχη και περισσότερες γνώσεις. Από το αποτέλεσμα κρίνονται όλοι».
-Αφού όμως προχωρούσαμε σε αλλαγή της ΚΑΠ δεν έπρεπε να γίνουν και κάποιες αλλαγές;
«Εγώ καταλαβαίνω ότι στη νέα περίοδο έπρεπε να γίνουν κάποιες αλλαγές. Όμως έπρεπε να δοθεί ένας χρόνος δοκιμαστικός. Για να δουν πώς λειτουργεί ο νέος τρόπος που θέλουν να υιοθετήσουν, για να γίνει η εφαρμογή στη νέα προγραμματική περίοδο. Η διαδικασία είναι σαν το παζλ. Άμα βγάλεις ένα τουβλάκι γκρεμίζονται τα υπόλοιπα. Νομίζω λοιπόν ότι προσπάθησαν να κάνουν αλλαγές «εν κινήσει».
Αυτό δεν έπρεπε να γίνει. Έπρεπε να αφήσουν τον οργανισμό να λειτουργεί. Να περάσει μια περίοδος, να δώσεις περιθώριο στα νέα συστήματα που λειτουργούν. Και να δεις τα όποια προβλήματα».
-Σήμερα έχουμε και όλο αυτό το σκάνδαλο με τις παράνομες επιδοτήσεις κύριε Αποστολάκη. Και μάλιστα η Κρήτη βρίσκεται «στο κάδρο».
«Δεν ξέρω πώς στοιχειοθετείται αυτό το παράνομο και τι σημαίνει παράνομο. Ότι πήρε κάποιος τις επιδοτήσεις που δεν τις δικαιούταν; Τις πήρε με πλαστά στοιχεία; Παραπλάνησε για να τις πάρει; Φταίει ο ΟΠΕΚΕΠΕ που δεν το πρόβλεψε; Τι ακριβώς σημαίνει αυτό το πράγμα»;
-Λένε ότι δηλώθηκαν εκτάσεις στην υπόλοιπη Ελλάδα από κτηνοτρόφους της Κρήτης.
«Όταν υπάρχουν ελλειμματικές δομές, που αφορούν την κτηματογράφηση, τους δασικούς χάρτες, τις κτηνιατρικές βάσεις δεδομένων κ.λπ προφανώς θα υπάρχουν και κάποια πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν σωστά. Ή μπορεί σε αυτές τις ελλείψεις να πατήσουν κάποιοι επιτήδειοι και να ζητούν παρανόμως επιδοτήσεις. Αλλά εγώ ως Αντιπρόεδρος είχα τότε δει, ότι αυτές οι καταστάσεις υπήρχαν σε όλα τα κράτη και σε μεγαλύτερο βαθμό από την Ελλάδα. Τουλάχιστον με βάση αυτά που θυμάμαι εγώ. Ακόμα και στη Γερμανία που την έχουμε ως πρότυπο και ότι λειτουργεί ως υπόδειγμα κράτους, οι ελεγκτές της Ε.Ε. είχαν βρει παρατυπίες και παρανομίες. Αυτά υπάρχουν. Αλλά εμείς εδώ κάναμε λάθη. Δεν εμπιστευτήκαμε το προσωπικό. Να σας δώσω να καταλάβετε κάποια πράγματα. Όταν ήμασταν εμείς, είχαμε προσωπικό 800 άτομα στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Και σήμερα είναι μόλις 520 άτομα. Έχουν φύγει. Όταν στην Πληροφορική είχαμε 30 άτομα τότε (το θυμάμαι γιατί ήμουν τότε υπεύθυνος στην Πληροφορική) και τώρα έχει μόλις 10 άτομα, δεν μπορεί να γίνει σωστά η δουλειά που χρειάζεται να γίνει.
Και όταν η Ε.Ε. είπε στον ΟΠΕΚΕΠΕ ότι μπαίνει σε επιτήρηση το τόνισε αυτό. Ότι υπάρχει έλλειψη στελεχιακού δυναμικού. Και αυτό εντοπίζεται κυρίως στους τεχνικούς ελέγχους και στην Πληροφορική».
-Από την άλλη, μάλιστα, χουμε και απλήρωτες επιδοτήσεις μέχρι σήμερα στη χώρα μας, ως συνέπεια όλων αυτών των προβλημάτων.
«Μα βέβαια. Για παράδειγμα, τα Οικολογικά Σχήματα τώρα, γιατί δεν έχουν πληρωθεί; Πέρυσι για την προπέρσινη περίοδο είχαν πληρωθεί από τον Δεκέμβριο. Φέτος γιατί δεν έχουν ακόμα πληρωθεί; Και όταν τους ρωτάω να μου πουν το γιατί δεν έχουν πληρώσει, η απάντηση που μου δίνουν είναι, ότι «δεν είμαστε έτοιμοι. Δεν προλαβαίνουμε». Και γιατί δεν προλαβαίνουν; Γιατί δεν έχουν προσωπικό. Είναι μια αλυσίδα διαδικασιών που πρέπει να γίνονται.
Εγώ θυμάμαι κάναμε ένα χρονοδιάγραμμα εργασιών. Και γράφαμε ημερομηνίες. Και λέγαμε στην κάθε ημερομηνία τι δεδομένα θα πρέπει να βάλουμε, ποιες εργασίες πρέπει να γίνουν κ.λπ. Και πριν από κάθε πληρωμή, υπήρχε ένα «τρενάκι εργασιών» και δεν μπορούσες να πεις ότι αν δεν κάνω το προηγούμενο θα κάνω το επόμενο. Είναι τόσο δεμένα μεταξύ τους. Όταν λοιπόν χάσεις αυτή την αλυσίδα και σπάσει ο κρίκος ύστερα δεν «μαζεύεται».
Δηλαδή εγώ όταν ακούω ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ βρίσκεται σε διαδικασία εξυγίανσης που θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2026 με αρχές του 2027, πραγματικά απορώ μέχρι τότε, τι ακριβώς θα κάνουμε; Υπάρχει λοιπόν ένα απροσδιόριστο διάστημα για το πώς θα γίνουν οι έλεγχοι. Από ποιους θα γίνουν οι έλεγχοι».
«Η Κρήτη έχει αδικηθεί στον τομέα των επιδοτήσεων»
«Στα καπνά, τα βαμβάκια, την κορινθιακή σταφίδα κ.λπ. δίνονται συνδεδεμένες ενισχύσεις. Εμείς δεν έχουμε καμία συνδεδεμένη. Ας αθροίσουμε τα ποσά των επιδοτήσεων που παίρνει η Κρήτη… Και θα το δούμε… Είναι «φως – φανάρι» ότι έχει αδικηθεί η Κρήτη».
«Χρειάζονται έργα υποδομής και εκπαίδευση των αγροτών»
«Πολλά ακούγονται αλλά, τελικά, δε γίνεται τίποτα. Εμείς, τότε δεν προλάβαμε…»
«Η Κρήτη έχει αδικηθεί στον τομέα των επιδοτήσεων… Να αθροίσουμε τα ποσά των αποζημιώσεων που έχει πάρει η Κρήτη από τον ΕΛΓΑ; Και να δούμε τα ποσά που έχουν πληρώσει ως ασφαλιστικές εισφορές οι αγρότες της Κρήτης; Και αντίστοιχα να κάνουμε τους ίδιους υπολογισμούς και για τη Δυτική Μακεδονία να δούμε τις διαφορές; Να δούμε τη Θεσσαλία; Να τα πάρουμε λοιπόν όλα αυτά τα στοιχεία και να δούμε. Πόσες αποζημιώσεις έχουν δώσει στην Κρήτη. Τι εισφορές έχει πάρει από το νησί μας ο ΕΛΓΑ και θα βγάλουμε τα συμπεράσματα μας. Αλλού έχει πληρώσει ο ΕΛΓΑ μέχρι και 10 φορές πάνω από τα ασφάλιστρα που έχει εισπράξει. Και εδώ στην Κρήτη αμφιβάλλω αν έχουν δώσει ένα 2 με 3% των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν εισπράξει».
-Άρα λοιπόν κύριε Αποστολάκη, είναι θέμα πολιτικών επιλογών. Όμως και επί ΣΥΡΙΖΑ υπήρχαν παράπονα με τον ΕΛΓΑ. Πόσα χρόνια τώρα ακούμε ότι θα αλλάξει ο κανονισμός αλλά δεν βλέπουμε να αλλάζει.
«Υπήρχαν και επί ΣΥΡΙΖΑ κάποια προβλήματα. Αλλά εγώ αυτό που έχω να πω εμείς, προσπαθήσαμε τότε, να κάνουμε ότι μπορούμε και ό,τι προλαβαίναμε. Εγώ θυμάμαι για παράδειγμα στον ΟΠΕΚΕΠΕ ότι είχαμε σχέδιο κοστολογημένο και εκπονημένο για την Πληροφορική και δεν μας επέτρεπαν οι Θεσμοί να το εφαρμόσουμε. Και θα είχαμε τη δυνατότητα οι περισσότερες εργασίες των πληροφοριακών συστημάτων να γίνονται μέσα στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Έτσι έχουμε φτάσει σήμερα να εξαρτόμαστε από εξωτερικούς συμβούλους και συνεργάτες.
Πάντως εμείς εξασφαλίσαμε την απρόσκοπτη λειτουργία του Οργανισμού. Δεν κατέρρευσε κανένα πληροφοριακό σύστημα. Δεν μπήκαμε σε επιτήρηση. Δεν φάγαμε κάποιο πρόστιμο. Δεν πειράξαμε τα στελέχη. Και νομίζω ότι ο παραγωγός είχε δει ότι πήγαιναν καλά τα πράγματα. Τώρα γιατί έφεραν τα πράγματα στον ΟΠΕΚΕΠΕ σήμερα σε αυτό το σημείο… Το θέμα είναι ότι δεν βλέπω φως»…
-Σε ό,τι αφορά την επιβίωση του αγροτικού μας κόσμου. Πώς βλέπετε το επόμενο διάστημα; Ανησυχείτε για το μέλλον του αγρότη; Για παράδειγμα, ελιές, αμπέλια, κλιματική αλλαγή. Τι γίνεται;
«Αυτό είναι πράγματι ένα τεράστιο κεφάλαιο. Ξέρετε τι έχω παρατηρήσει γύρω από τα ζητήματα αυτά; Ότι λίγο – πολύ όλοι λένε τα ίδια. Δηλαδή, το κόστος παραγωγής ότι πρέπει να το μειώσουμε. Τα έργα υποδομής που δεν έχουμε και πρέπει να φτιάξουμε. Την εκπαίδευση των αγροτών. Για τη γήρανση του αγροτικού πληθυσμού της χώρας μας και όλα αυτά. Αυτά δεν τα ακούτε να τα λένε όλοι; Δεν γίνονται όμως. Γιατί δεν γίνονται; Άρα, πιστεύω ότι στην πράξη θα κριθεί ο κάθενάς. Και θα ξαναπώ ότι τότε δεν προλάβαμε να κάνουμε κάποια πράγματα. Και προφανώς ανησυχούμε για το μέλλον του αγρότη. Έχουμε ένα σωρό ζητήματα. Όταν το κόστος της ενέργειας έχει ανέβει τόσο πολύ και συνεχίζει να ανεβαίνει. Όταν το κόστος των λιπασμάτων από το 2020 έως το 2023 έχει ανέβει σε ποσοστό μέχρι 70%. Όταν το κόστος των ζωοτροφών στο αντίστοιχο διάστημα έχει αυξηθεί σε ποσοστό κατά 40% , πώς να μπορέσει ο αγροτικός τομέας να επιβιώσει;
Και τώρα έχουμε και κάτι άλλο. Η Ε.Ε. έβαλε δασμούς στα νιτρικά λιπάσματα της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. Εγώ δούλευα στη ΣΥΝΕΛ. Τις Αμμωνίες τις φέρναμε από τη Ρωσία και την Λευκορωσία. Τώρα με τους δασμούς που βάλανε θα έχουμε αύξηση της τιμής κατά 40 με 45% σε κάθε τόνο νιτρικών λιπασμάτων. Δηλαδή, για καθαρά γεωπολιτικούς λόγους, λαμβάνουν κάποια μέτρα, χωρίς ωστόσο να λαμβάνουν υπόψη τους ότι ο πρωτογενής τομέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι αυτός ο οποίος θα δεινοπαθήσει».
-Επομένως στην Ευρωπαϊκή Ένωση τι πολιτική θα πρέπει να εφαρμοστεί απέναντι στους αγρότες;
«Χρειάζεται ουσιαστική στήριξη. Χρειάζονται έργα υποδομής. Χρειάζεται και η εκπαίδευση του αγροτικού κόσμου. Είναι δυνατόν ένα 98% των αγροτών στη χώρα μας, να μην έχει λάβει ούτε ένα είδος εκπαίδευσης πάνω στη δουλειά τους; Και αυτά τα στοιχεία είναι επίσημα στοιχεία. Σύμφωνα με τα ίδια επίσημα στοιχεία, να σας πως επίσης, ότι ένα 5% των αγροτών γνωρίζει κάποια βασικά γύρω από τη δουλειά του αγρότη. Και μόνο ένα ίσως 1% του αγροτικού πληθυσμού έχει εκπαιδευτεί κάπως πιο ολοκληρωμένα έχοντας λάβει μία πιο πλήρη αγροτική εκπαίδευση. Ε με αυτά τα προβλήματα πώς θα καταφέρουμε ως χώρα να πάμε μπροστά;
Να δούμε το νερό που συζητιέται μάλιστα να ιδιωτικοποιηθεί; Η κατανάλωση του σε ένα ποσοστό γύρω στο 80 με 85% είναι μόνο για τις ανάγκες του πρωτογενή τομέα. Και παρόλα αυτά έχουμε και λειψυδρία. Δεν έχουμε έργα υποδομής για να μπορούμε να συλλέγουμε το νερό. Ε, πώς θα πάμε μπροστά; Και να πούμε και κάτι άλλο. Οι επιδοτήσεις θα πρέπει επιτέλους να αρχίσουν και πάλι να κατευθύνονται στην παραγωγή και όχι στις εκτάσεις. Το σύστημα σήμερα ευνοεί τους ιδιοκτήτες των μεγάλων εκτάσεων που επιδοτούνται αλλά δεν παράγουν. Και ευνοεί αυτούς που δεν θέλουν να παράγουν.
Σήμερα η τεχνολογία έχει προχωρήσει. Μπορούμε κάλλιστα να δούμε ποιος παράγει και πού και να δίνεται η επιδότηση εκεί. Δεν έχουμε πια λόγους να φοβόμαστε για τα περίφημα πανωγραψήματα που είχαμε κάποτε. Ας ξαναγυρίσουμε στην επιδότηση της πραγματικής παραγωγής. Είναι μονόδρομος».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΓΡΟΤΗΣ»
