Ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα επιστρέφει με νέα ένταση, και τα πρώτα θύματα δεν είναι άλλοι από τους Αμερικανούς αγρότες -πολλοί από τους οποίους στήριξαν τον Ντόναλντ Τραμπ και στις εκλογές του 2024.
Όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το CNN, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την επιβολή επιπλέον δασμών 145% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα, παρά την πρόσφατη αναστολή των αντίστοιχων μέτρων για άλλες χώρες. Η Κίνα απάντησε άμεσα και σκληρά: όχι μόνο επιμένει ότι θα «πολεμήσει μέχρι τέλους», αλλά προχώρησε στην αύξηση των δικών της δασμών σε όλα τα αμερικανικά αγροτικά προϊόντα, φτάνοντας συνολικά το 135%.
Η νέα κλιμάκωση επηρεάζει άμεσα έναν από τους σημαντικότερους εξαγωγικούς τομείς των ΗΠΑ: τα προϊόντα σόγιας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής σόγιας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, κυρίως για ζωοτροφές. Ήδη από τον πρώτο εμπορικό πόλεμο της προεδρίας Τραμπ, το Πεκίνο είχε στραφεί προς άλλες χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή. Τώρα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι εισαγωγές αμερικανικών αγροτικών προϊόντων από την Κίνα ενδέχεται να πέσουν σχεδόν στο μηδέν.
Η σόγια είναι το βασικό προϊόν που επηρεάζεται, και οι επιπτώσεις αναμένεται να είναι καταστροφικές. Η Βραζιλία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σόγιας παγκοσμίως, ενίσχυσε σημαντικά τις εξαγωγές της προς την Κίνα από το 2010 έως σήμερα, ενώ οι αμερικανικές παρέμειναν στάσιμες. Μόνο το 2024, το 73% των βραζιλιάνικων εξαγωγών σόγιας κατέληξαν στην Κίνα.
Στο μεταξύ, το κινεζικό ενδιαφέρον για νέες εμπορικές συνεργασίες με χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Ευρώπης εντείνεται, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής απομάκρυνσης από τις ΗΠΑ. Ο Κινέζος υπουργός Εμπορίου συναντήθηκε πρόσφατα με αξιωματούχους της ΕΕ για την επανεκκίνηση εμπορικών διαπραγματεύσεων, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ενίσχυσε τις σχέσεις με τη Βραζιλία.
Οι οικονομικές απώλειες για τους Αμερικανούς αγρότες είναι ήδη καταγεγραμμένες. Κατά τη διάρκεια του εμπορικού πολέμου του 2018, ο αγροτικός τομέας των ΗΠΑ υπέστη ζημίες ύψους 27 δισεκατομμυρίων δολαρίων — το 71% των οποίων αφορούσε αποκλειστικά τη σόγια. Και η νέα κρίση προμηνύεται ακόμη χειρότερη.
Το πολιτικό βάρος της κρίσης είναι εξίσου μεγάλο. Οι περισσότεροι από τους μεγάλους παραγωγικούς πολιτείες — όπως το Ιλινόις και η Μινεσότα — είχαν στηρίξει τον Τραμπ. Πολλοί από τους αγρότες βλέπουν τώρα τις εξαγωγές τους να απειλούνται και τις τιμές να πιέζονται, την ώρα που η Ουάσιγκτον επιδιώκει να κλείσει το εμπορικό έλλειμμα με το Πεκίνο, το οποίο ανέρχεται στα 300 δισ. δολάρια ετησίως.
Το ερώτημα πλέον είναι ποιος θα υποχωρήσει πρώτος. Προς το παρόν, τα οικονομικά δεδομένα και η διεθνής στροφή της Κίνας δείχνουν ότι το Πεκίνο έχει εναλλακτικές. Το εάν και κατά πόσο οι Αμερικανοί παραγωγοί — και κατ’ επέκταση ο Τραμπ — θα αντέξουν το κόστος, μένει να φανεί.
