Ο Αμερικανός Ιεραπόστολος, Δρ. Τζον Χένρι Χάους μαζί με τη γυναίκα του Susan Adeline, αγόρασαν μια έκταση γης 200 στρεμμάτων 10 χλμ Νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης…
Συμπληρώθηκαν 120 χρόνων από την ίδρυση της Αμερικανικής Σχολής Θεσσαλονίκης .Μια σχολή που συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη τους πρωτογενούς τομέα στη χώρα. Αν και επισήμως η σχολή άρχισε να λειτουργεί το 1904, όλα ξεκίνησαν το μακρινό 1894 όταν ο Αμερικανός Ιεραπόστολος, Δρ.Τζον Χένρι Χάους μαζί με τη γυναίκα του την Susan Adeline, μετά από 30 χρόνια ιεραποστολικής υπηρεσίας στα Βαλκάνια το 1902, αγόρασαν μια έκταση γης 200 στρεμμάτων 10 χλμ Νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, φύτεψαν 400 μουριές, άνοιξαν ένα πηγάδι 55 μέτρων και προσέλαβαν τον πρώτο υπάλληλο: έναν …κηπουρό.Ο χώρος ονομάστηκε Γεωργικό και Βιομηχανικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια Αμερικάνικη Γεωργική Σχολή.
Η βασική ιδέα ήταν να ενσωματωθεί στο σχολείο ένα σύστημα εκπαίδευσης που θα εκπαίδευε ολόκληρο τον άνθρωπο, το μυαλό και τα χέρια, καθώς και την ψυχή μέσα από ένα πλαίσιο δράσεων (μανιφέστο) που θα αναδείκνυε τις δυνατότητες των μαθητών.
Στο μανιφέστο αναφέρεται καθαρά οτι τα παιδιά δεν πρέπει μόνο να ξέρουν πώς να οργώνουν και να θερίζουν, αλλά πρέπει να ξέρουν πώς να έχουν σωστή υγιεινή και πώς να χτίζουν δρόμους. «Τα αγόρια δεν πρέπει ποτέ να περιφρονούν όλα όσα γίνονται με τα χέρια. Τίποτα δεν πρέπει να γίνεται με ατημέλητο τρόπο», λέει χαρακτηριστικά.
Μεταξύ άλλων ο ίδιος επισημαίνει στο Μανιφέστο ίδρυσης της ΑΓΣ ότι «ένας νέος που διαβάζει επειδή σκέφτεται, διαβάζει επικερδώς» και εξαίροντας τη σημασία του καθηγητή/δασκάλου, υποστηρίζει ότι αν καταφέρει να κατακτήσει τις καρδιές των μαθητών του, τότε αυτοί θα κάνουν…τα πάντα. Μάλιστα, διατυπώνει τη θέση του σχετικά με την ψυχολογία και στάση των καθηγητών/δασκάλων ότι μόνο εάν αυτοί συνειδητοποιήσουν ότι δεν είναι μεγαλύτεροι από τους μαθητές τους και αναγνωρίσουν ότι και οι ίδιοι μπορούν να μάθουν από αυτούς, μόνο τότε η σχέση τους θα βασίζεται στο σεβασμό και στη φιλία.
Το μανιφέστο με τίτλο «The ideal education/Η ιδανική εκπαίδευση», έχει αναφορές στο εκπαιδευτικό κίνημα της νέας αγωγής και των σχολείων εργασίας που τοποθετούν τον μαθητή στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και προκρίνουν τη βιωματική και ομαδοσυνεργατική μάθηση. «Έως τις μέρες μας ακολουθούμε αυτές τις αρχές τοποθετημένες σε σύγχρονες βάσεις», αναφέρει στο ΑΠΕ η φρουρός της ιστορίας της ΑΓΣ, Δαμιάνα Κουτσομίχα, προσθέτοντας: «άρα, το σκεπτικό πίσω από τη δημιουργία του σχολείου υπήρξε για την εποχή του καινοτόμο».
Επιπλέον, η ίδια υποστηρίζει, με βάση το ιστορικό αρχείο της σχολής, ότι αυτή υπήρξε καταλύτης για την αλλαγή εισάγοντας σύγχρονες γεωργικές τεχνικές και βιώσιμες πρακτικές σε μια περίοδο και περιοχή όπου η γεωργία ήταν τρόπος ζωής και τέχνη, αλλά χρειάζονταν να πλαισιωθεί με τρόπο που θα αναζωογονούσε και θα γεφύρωνε το χάσμα μεταξύ παλιών και νέων μεθόδων καλλιέργειας.
Σε αυτό σημαντικό ρόλο έπαιξε η σχολή στο έργο αρωγής και αποκατάστασης στις πολύ δύσκολες στιγμές της προσφυγιάς το 1922.
Οι σπουδαστές και τα κύρια εκπαιδευτικά προγράμματα
Τα κύρια εκπαιδευτικά τμήματα της ΑΓΣ είναι η Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, το Γυμνάσιο Χασιώτη, το Γενικό Λύκειο, το Επαγγελματικό Λύκειο, η Ιδιωτική Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (πρώην ΙΕΚ), τα σεμινάρια Ενηλίκων και το Perrotis College που προσφέρει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα στον αγροδιατροφικό τομέα.
Ήταν λίγο μετά την ίδρυσή της που η ΑΓΣ έγινε γνωστή για το γάλα της. Μαθητές μετέφεραν γάλα από τις αγελάδες ποικιλίας Guernsey της σχολής στον κεντρικό σταθμό του Ερυθρού Σταυρού που λειτουργούσε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με σκοπό τη διανομή του σε οικογένειες προσφύγων από τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αργότερα τη Μικρά Ασία. Το 1935, η Σχολή άρχισε να παράγει παστεριωμένο γάλα στην Ελλάδα ανοίγοντας το πρώτο εργοστάσιο παστερίωσης και εμφιάλωσης γάλακτος. Εφαρμόζοντας, μέσα στις δεκαετίες, αμερικανικές πρακτικές στους τομείς της παραγωγής γάλακτος και της διαχείρισης, σήμερα η σχολή διαθέτει ένα κοπάδι αγελάδων Holstein- Friesian που κατατάσσεται στο 10% των καλύτερων κοπαδιών παγκοσμίως.
Πιστή στις ρίζες της και στη βιωματική μάθηση
Η σχολή το 1904 υπήρξε αρχικά σχολή Αρρένων και το πετυχημένο εγχείρημα οδήγησε σύντομα στις πρώτες σκέψεις για την ίδρυση Σχολής Θηλέων. Την ιδέα την επικρότησε και η ‘Ελενα Βενιζέλου, σύζυγος του τότε Πρωθυπουργού της Ελλάδος, καταθέτοντας τα πρώτα χρήματα για τη δημιουργία της».
Τη δεκαετία του 1930 η ΑΓΣ αγόρασε μερικά στρέμματα γης δίπλα στο αγρόκτημά της, αλλά το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και του πολέμου. Τα ερείπια, όμως, που άφησαν πίσω τους ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Ελληνικός Εμφύλιος οδήγησαν στην επανέναρξη της υλοποίησης του σχεδίου, μιας και κατά τη διάρκειά τους, τα κορίτσια της Ελληνικής επαρχίας σταμάτησαν απότομα το σχολείο, και πάλευαν για την επιβίωσή τους.
Το 1946 η Βρετανική Εταιρεία των Φίλων, με ιστορία μακράς συνεργασίας με την ΑΓΣ, δημιούργησε – με τη σύμφωνη γνώμη και βοήθεια του τότε Πρόεδρού της, Charlie House – την Οικοκυρική Σχολή Κουακέρων, γνωστή ως Σχολή Θηλέων ή Σχολή Κουακέρων. Πρώτη διευθύντρια και μια από τους ιδρυτές ήταν η Αυστραλή Joice Nankivell Loch, που είχε φτάσει στην Ελλάδα το 1923 με το σύζυγό της, Sydney Loch. «Υπήρξαν βετεράνοι ανθρωπιστικής βοήθειας κατά την διάρκεια της προσφυγικής κρίσης του 1922, αλλά και κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν αυτοί που διατύπωσαν τις αρχές και το πλούσιο πρόγραμμα σπουδών της Σχολής Θηλέων που στην αρχή του περιελάμβανε μαθηματικά, ανάγνωση, γραφή, Αγγλικά, γυμναστική, Ελληνικούς χορούς, πρώτες βοήθειες, και υφαντική.
«Καθώς βαδίζει προς το μέλλον, η Αμερικανική Γεωργική Σχολή συνεχίζει να προσαρμόζεται και να αναπτύσσεται, αντιμετωπίζοντας νέες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η επισιτιστική ασφάλεια και η αστικοποίηση. Ωστόσο, η αποστολή της παραμένει ακλόνητη: να εκπαιδεύει και να καινοτομεί και να αναβαθμίζει και να στέκεται με το παράδειγμά της ως απόδειξη της μεταμορφωτικής δύναμης της εκπαίδευσης», καταλήγει.
Σήμερα, η σχολή προσαρμόζει τη γεωργική εκπαίδευση και την εκπαίδευση των επιστημών ζωής στις ανάγκες του 21ου αιώνα, παραμένοντας πιστή στις ρίζες της και στη μακροχρόνια παράδοση της βιωματικής μάθησης.
Η εκπαίδευση αποτελεί τον πρωταρχικό σκοπό της ΑΓΣ και για 120 χρόνια μεταλαμπαδεύει στους νέους – κι όχι μόνο – γνώση. Μέσω αυτής, προάγεται o αγροδιατροφικός κλάδος, η ελληνική οικονομία, η καινοτομία, η επιχειρηματικότητα. Οι επιτυχημένοι απόφοιτοι, τα ποιοτικά προϊόντα της και οι εκπαιδευτικές καινοτομίες της αποτελούν μία «ζωντανή» διαχρονική σφραγίδα ποιότητας της σχολής.
Με τον χαρακτήρα προσφοράς της, τις καινοτόμες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση και τους πετυχημένους αποφοίτους της, η σχολή θεωρείται καταλύτης για εποικοδομητική αλλαγή στην περιοχή. Μαζί με το Perrotis College είναι εδώ για να προσφέρουν πραγματική εκπαίδευση, να μεταμορφώσουν, να ανοίξουν δρόμους. Το Ίδρυμα προβλέπει κι εξελίσσεται με τα προγράμματά του για την πρόοδο και την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα. Βρίσκεται πάντοτε σε μια δυναμική κατάσταση, απορρίπτοντας καθετί στατικό.
Tο Κέντρο Εκπαίδευσης Τεχνολογίας Γάλακτος και οι γαλοπούλες
Το 2010 ξεκίνησε η λειτουργία του Κέντρου Εκπαίδευσης Τεχνολογίας Γάλακτος και Γαλακτοκομικών Προϊόντων τελευταίας τεχνολογίας που εισήγαγε νέα γαλακτοκομικά προϊόντα. Το προσωπικό και οι μαθητές που εκπαιδεύονται στο πτηνοτροφείο του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος της Σχολής είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή αυγών προς λιανική πώληση. Όλα τα αυγά της Σχολής είναι «Ωμέγα 3».
Δημοφιλείς είναι και γαλοπούλες που εκτρέφονται από το προσωπικό και τους μαθητές της Σχολής . Οι μαθητές της σχολής συμμετέχουν ενεργά σε όλα τα στάδια της γαλακτοκομικής, πτηνοτροφικής και φυτικής παραγωγής, καθώς επίσης και στον εκπαιδευτικό Αμπελώνα και Οινοποιείο της Σχολής, όπου παράγεται ερυθρός επιτραπέζιος οίνος της ποικιλίας Ξινόμαυρου αλλά και τσίπουρο. Ακόμη, οι μαθητές παράγουν και πωλούν ποσότητες λαχανικών, ρυζιού, οσπρίων, ελαιόλαδου και μελιού, αρωματικά φυτά καθώς και φρέσκα λουλούδια όπως κρίνα, ανεμώνες και φρέζες.
ΤΟΥ ΜΠΑΜΠΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
[email protected]