Σήμα κινδύνου εκπέμπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς όλες τις χώρες της ΕΕ τόσο για τη διαχείριση κινδύνων που προκύπτουν από τις πλημμύρες, όσο και για τη νιτρορύπανση.
Σε νεότερη έκεθσή της που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη 5/2, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει με έμφαση ότι είναι ανάγκη να σημειωθεί ταχύτερη πρόοδος για την προστασία των υδάτων, τη νιτρορύπανση, αλλά και τους κινδύνους των πλημμηρών.
Εκτεταμένο απόσπασμα από την Έκθεση:
«Όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα, της οδηγίας για τις πλημμύρες και της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική, οι εκθέσεις υπογραμμίζουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί για τη βελτίωση της κατάστασης των υδατικών συστημάτων της ΕΕ κατά την τελευταία εξαετία. Προσδιορίζουν επίσης βασικούς τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες.
Οι εκθέσεις παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση των γλυκών και θαλάσσιων υδάτων της ΕΕ και τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη βελτίωσή τους, καθώς και μέτρα για τη μείωση των κινδύνων πλημμύρας. Παρέχουν επίσης ειδικές ανά χώρα πληροφορίες και εξατομικευμένες συστάσεις για τη στήριξη της συνεχούς προόδου και της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Οι πληροφορίες που παρέχονται από τις εκθέσεις θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διαμόρφωση της επικείμενης στρατηγικής για την ανθεκτικότητα των υδάτων, η οποία αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών προκλήσεων που σχετίζονται με το νερό στην Ευρώπη».
Απαιτούνται περισσότερες εργασίες για τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας των υδάτων
Έκθεση εφαρμογής της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα
Η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα εντόπισε διάφορες θετικές τάσεις. Τα κράτη μέλη βελτίωσαν γενικά τις γνώσεις και την παρακολούθηση των συστημάτων επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, αύξησαν τις δαπάνες και βελτίωσαν την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τα ύδατα, αν και υπάρχουν σημαντικές περιφερειακές διαφορές. Τα περισσότερα συστήματα υπόγειων υδάτων συνεχίζουν επίσης να επιτυγχάνουν καλή ποσοτική και χημική κατάσταση.
Ωστόσο, απαιτούνται σημαντικές προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ σχετικά με την ποιότητα και την ποσότητα γλυκών υδάτων. Η μέση υγεία των συστημάτων επιφανειακών υδάτων της ΕΕ είναι κρίσιμης σημασίας, με μόνο το 39,5 % να επιτυγχάνει καλή οικολογική κατάσταση και μόνο το 26,8 % να επιτυγχάνει καλή χημική κατάσταση. Αυτό οφείλεται κυρίως στην εκτεταμένη μόλυνση από υδράργυρο και άλλους τοξικούς ρύπους. Η λειψυδρία και η ξηρασία αυξάνουν επίσης τις ανησυχίες στο μεγαλύτερο μέρος της ΕΕ.
Η ΕΕ έχει διατυπώσει βασικές συστάσεις προς τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων έως το 2027, μεταξύ των οποίων:
- Αύξηση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα ύδατα μέσω της τήρησης των ορίων ρύπανσης, ιδίως της ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες από τη γεωργία, και εξασφάλιση της κατάλληλης αντιμετώπισης της απόρριψης λυμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας·
- Εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων χρηματοδότησης και διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των μέτρων διαχείρισης των υδάτων
- Να εφαρμόσουν πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των επίμονων περιβαλλοντικών προκλήσεων, όπως η χημική ρύπανση·
- Προώθηση της επαναχρησιμοποίησης των υδάτων και αύξηση της αποδοτικότητας και της κυκλικότητας για την πρόληψη της υπερεκμετάλλευσης υδροφορέων, την καταπολέμηση των παράνομων αντλήσεων και τον μετριασμό των ξηρασιών.
Έκθεση για την οδηγία για τις πλημμύρες
Η αξιολόγηση της εφαρμογής της οδηγίας για τις πλημμύρες δείχνει αξιοσημείωτες βελτιώσεις στη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, καλύτερη ευθυγράμμιση των στόχων και των μέτρων και εξέταση των προκλήσεων που θέτει η κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο, τα περισσότερα σχέδια απέτυχαν να συμπεριλάβουν ποσοτικούς στόχους, γεγονός που δυσχεραίνει την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την αποτελεσματικότητα της διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας. Με πιο συχνές και σοβαρές πλημμύρες στην Ευρώπη, τα κράτη μέλη πρέπει να επεκτείνουν τον σχεδιασμό και τη διοικητική τους ικανότητα και να επενδύσουν επαρκώς στην πρόληψη των πλημμυρών. Για να επιτευχθεί αυτό, η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και οι λύσεις που βασίζονται στη φύση, καθώς και τα μέτρα ετοιμότητας, όπως τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και η ευαισθητοποίηση, είναι καίριας σημασίας.
Έκθεση για τα προγράμματα μέτρων της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική
Σύμφωνα με την έκθεση σχετικά με την οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, έχει σημειωθεί περιορισμένη πρόοδος όσον αφορά τη θέσπιση και την εφαρμογή μέτρων για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας, ιδίως όσον αφορά τα θαλάσσια απορρίμματα.
Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης όλων των θαλάσσιων υδάτων της ΕΕ και για τη βιώσιμη προστασία της βάσης των πόρων από την οποία εξαρτώνται οι οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη θάλασσα.
Ορισμένες βασικές συστάσεις της ΕΕ για την επίτευξη αυτού του στόχου περιλαμβάνουν:
Ενίσχυση του σχεδιασμού και της εφαρμογής μέτρων για την προστασία και την αποκατάσταση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, καθώς και για τη μείωση της θρεπτικής, χημικής και υποβρύχιας ηχορύπανσης·Θέσπιση νέων και βελτιωμένων μέτρων χρηματοδότησης και διακυβέρνησης για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής φιλόδοξων και συνεκτικών μέτρων σε ολόκληρο το θαλάσσιο περιβάλλον της ΕΕ.
Πρόσκληση υποβολής στοιχείων σχετικά με τη μελλοντική ευρωπαϊκή στρατηγική για την ανθεκτικότητα των υδάτων
Για να συνοδεύσει τις εκθέσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολογεί πρόσκληση υποβολής στοιχείων για να παράσχει στα ενδιαφερόμενα μέρη την ευκαιρία να ανταλλάξουν στοιχεία και να συμβάλουν στον σχεδιασμό της μελλοντικής ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανθεκτικότητα των υδάτων. Η έκκληση ανταποκρίνεται στη σαφή απαίτηση για ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα των υδάτων και την αντιστροφή της εκτεταμένης υποβάθμισης και της διαρθρωτικής κακοδιαχείρισης των υδάτινων πόρων και των οικοσυστημάτων σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η πρόσκληση απευθύνεται σε εκπροσώπους από ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και των ενδιαφερόμενων μερών που εργάζονται σε τομείς που σχετίζονται με το νερό. Η διαδικασία διαβούλευσης θα περιλαμβάνει επίσης εκδήλωση διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Μαρτίου 2025.
