Ελπίδες ανάκαμψης για το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς.
«Έχουμε στις χώρες της Μεσογείου πάνω από 1 εκατ. τόνους σε σχέση με πέρυσι και ταυτόχρονα μία κατανάλωση, η οποία δεν έχει δείξει θετικά σημάδια», λέει στον «Ε.Α». ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου Μανώλης Γιαννούλης.
«Παγωμένοι» παρακολουθούν στην Κρήτη τις φετινές τιμές ελαιολάδου οι ελαιοπαραγωγοί του νησιού, αφού σήμερα η μέση τιμή παραγωγού δεν ξεπερνάει τα 5 ευρώ το κιλό, όταν με αυτή την τιμή είναι αμφίβολο αν και κατά πόσο καλύπτεται το κόστος παραγωγής.
Ο «Έλληνας Αγρότης» κατέγραψε τις απόψεις ανθρώπων που γνωρίζουν τα θέματα αυτά, οι οποίοι τονίζουν και εκείνοι πως πρόκειται για ασύμφορες τιμές, αλλά εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία, ότι «κάτι καλύτερο θα γίνει» από τα μέσα Ιανουαρίου του νέου έτους και μετά!
Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία, του προέδρου της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου Μανώλη Γιαννούλη. «Η εικόνα είναι ότι είδαμε μία πολύ μεγάλη υποχώρηση τιμών πριν από 10 με 15 μέρες περίπου. Από τις 10 μέχρι τις 13 του Δεκέμβρη είδαμε μια πάρα πολύ μεγάλη υποχώρηση τιμών. Στην πραγματικότητα, σήμερα που μιλάμε, είμαστε σε μια περίοδο εορτών, άρα έχουμε μία αγορά η οποία δεν κινείται. Η βιομηχανία έχει καλύψει τις ανάγκες της, ήδη από τα μέσα του Δεκεμβρίου. Και θα έχουμε καινούργια νέα, μετά τις 10 Ιανουαρίου. Και τότε θα μπορέσουμε να έχουμε μια πιο σαφή εικόνα για το αν βρισκόμαστε στο «πάτωμα», για τα αν θα έχουμε την ελπίδα να δούμε κάτι πιο ψηλά. Αλλά σήμερα στην πραγματικότητα, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Είναι βέβαιο πάντως, ότι το να ελπίζουμε ότι θα δούμε πάλι, τα 7 ευρώ για παράδειγμα, βεβαίως μπορούμε να ελπίζουμε. Αλλά η προσωπική μου εκτίμηση, με δεδομένο ότι έχουμε μια παραγωγή στην Ισπανία, την Τουρκία, την Τυνησία, την Πορτογαλία, η οποία είναι πάρα πολύ μεγάλη, δεν νομίζω ότι είναι βάσιμη αυτή η ελπίδα.
Ξέρουμε ότι θα έχουμε στις χώρες της Μεσογείου πάνω από 1 εκατομμύριο τόνους σε σχέση με πέρυσι και ταυτόχρονα έχουμε μία κατανάλωση, η οποία δεν έχει δείξει θετικά σημάδια από τα μειωμένα επίπεδα στα οποία βρέθηκε»…
«Όχι πανικός. Δεν χρειάζεται»
Από την πλευρά του, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επί ΣΥΡΙΖΑ, γεωπόνος Σταύρος Αραχωβίτης, τονίζει χαρακτηριστικά: «Δεν χρειάζεται να υπάρχει πανικός στους ελαιοπαραγωγούς. Πάντα, την περίοδο πριν τις γιορτές, υπάρχει μια κάμψη στην αγορά. Υπομονή. Ξέρουμε ότι τα έξοδα είναι ιδιαίτερα αυξημένα και προς το τέλος του έτους, αλλά και γενικότερα έχει ανέβει το κόστος ζωής όπως και τώρα που μαζεύονται υποχρεώσεις και είναι τα πράγματα δραματικά, δεν χρειάζεται όμως πανικός.
Αυτές τις ημέρες πάντα η τιμή του λαδιού «κάθεται». Πάντα οι πράξεις μειώνονται. Την επόμενη χρονιά, το πρώτο δεκαπενθήμερο, εγώ εκτιμώ ότι θα υπάρξει μια ανάκαμψη όχι μεγάλη. Όχι θεαματική. Αλλά θα υπάρξει μια μεταστροφή σε καλύτερα επίπεδα. Πάντως εκεί που έχει διαμορφωθεί τώρα η τιμή, είναι πραγματικά πολύ χαμηλά. Το κόστος όχι μόνο παραγωγής αλλά και το κόστος ζωής είναι στα ύψη. Ο αγρότης από το λάδι, θα βγάλει το κόστος της καλλιέργειας, αλλά θα πρέπει να βγάλει και το εισόδημα της χρονιάς. Μην το ξεχνάμε αυτό»…
«Η κυβέρνηση μπορεί να κάνει παρεμβάσεις»
Στο ερώτημα μας, αν ο ίδιος θεωρεί, ότι έχει τη δυνατότητα η κυβέρνηση να κάνει παρεμβάσεις στην αγορά και να στηρίξει τόσο τον ελαιοπαραγωγό όσο και τον καταναλωτή του ελαιολάδου, είναι κατηγορηματικός:
«Εγώ θα έλεγα αυτό που λέγαμε από πέρυσι. Ότι από τη μια η στοχοποίηση του κόσμου. Από την άλλη η αύξηση της τιμής, έχει μειώσει την κατανάλωση. Αυτό που χρειάζεται άμεσα η κυβέρνηση να κάνει, είναι, επιτέλους, να μειώσει ή να καταργήσει το ΦΠΑ του ελαιολάδου, το οποίο την έχει αυξήσει δραματικά. Θα έπρεπε να το έχει κάνει για να τονωθεί η κατανάλωση. Και δεύτερον να κάνει παρεμβάσεις στα βασικά κόστη παραγωγής. Δηλαδή, το ηλεκτρικό ρεύμα, είναι φοβερό πρόβλημα για τα νοικοκυριά και τους αγρότες. Και για τα χωράφια δηλαδή αλλά και για τα σπίτια. Άρα, πρέπει να γίνει άμεσα παρέμβαση με τη μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος και μείωση του ΦΠΑ έτσι ώστε να μπορέσει να τονωθεί η κατανάλωση», σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επί ΣΥΡΙΖΑ και γεωπόνο στο επάγγελμα Σταύρο Αραχωβίτη.
Μεγάλη υπόθεση η αντίστροφη μέτρηση της κατανάλωσης
Ένα μεγάλο «κλειδί» που θα μπορούσε να «ξεκλειδώσει» την ανοδική πορεία των τιμών παραγωγών ελαιολάδου, θα ήταν η αύξηση της κατανάλωσης.
Ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου Μανώλης Γιαννούλης, θεωρεί πως η κατανάλωση δεν πρόκειται να αυξηθεί γρήγορα.
«Διότι, από το σημείο μείωσης της τιμής παραγωγού, μέχρι αυτή η μείωση να περάσει στο ράφι, ένας με δύο μήνες θα περάσουν. Δεν είναι κάτι που γίνεται άμεσα. Πουλάει σήμερα ο παραγωγός σε έναν έμπορο το λάδι του και καταλήγει μετά από δέκα και δεκαπέντε μέρες σε ένα τυποποιητήριο.
Το τυποποιητήριο το φιλτράρει, το τυποποιήσει και φτάνει αυτό το λάδι στο ράφι στο σούπερ μάρκετ. Αλλά για να γίνουν όλες αυτές οι διαδικασίες, χρειάζεται κάποιο διάστημα. Επίσης μην ξεχνάμε ότι η βιομηχανία, δεν είναι ότι αγόρασε σήμερα από τον παραγωγό σε μία χαμηλή τιμή το ελαιόλαδο και είναι άδειες οι δεξαμενές της. Έχει επίσης κάποιες ποσότητες που είναι αγορασμένες σε μία υψηλότερη τιμή. Άρα δεν μπορεί να χαμηλώσει τις τιμές άμεσα, στο επίπεδο το σημερινό.
Επομένως, για υπάρχει σταδιακή αύξηση, θα βλέπουμε να μεταφέρονται οι τιμές παραγωγού σιγά – σιγά στο ράφι. Παράλληλα ο καταναλωτής θα επανακάμπτει. Και αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε, είναι, η τεράστια ζημιά που έχει γίνει με τις υψηλές τιμές»…
Σύμφωνα με τον Μανόλη Γιαννούλη, «όταν έμαθε ο καταναλωτής, ότι εκεί που έβαζε 50 γραμμάρια στη σαλάτα, μπορούσε να κάνει τη δουλειά του και με 30 γραμμάρια. Και την έκανε τη δουλειά του, μην κοροϊδευόμαστε. Απλώς δεν έκανε «παπάρα» το ψωμί μέσα στη σάλτσα της ντομάτας. Έφαγε όμως ελαιόλαδο, 40% λιγότερο από αυτό που έτρωγε. Για να τον ξαναπείσουμε τώρα να ξαναβάλει 50 γραμμάρια ελαιόλαδο στη σαλάτα του, αυτό χρειάζεται χρόνο.
Πολύ δε περισσότερο σε μία περίοδο όπως είναι η σημερινή, που τα έξοδα πολιορκούν τους καταναλωτές από παντού. Είτε αυτά είναι τα σταθερά μηνιαία τους έξοδα, είτε είναι τα τέλη κυκλοφορίας, τα σχολεία του παιδιού, τα ρούχα και πάει λέγοντας. Διότι, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι το ελαιόλαδο είναι ένα ελάχιστο κλάσμα, μέσα στο σύνολο των εξόδων που έχει μία οικογένεια»…
ΣΕΔΗΚ: Οι Ισπανοί και οι Ιταλοί ελαιοπαραγωγοί αντιστέκονται
Στο μεταξύ, όπως γράφει στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, ο γεωπόνος και επιστημονικός συνεργάτης του φορέα, Νίκος Μιχελάκης, στην Ισπανία σύμφωνα με τα ΜΜΕ της χώρας, η πτωτική πορεία των τιμών που είχε αρχίσει πριν από μερικές εβδομάδες στις παραμονές των Χριστουγέννων φαίνεται να σταμάτησε, εξαιτίας δυο βασικά παραγόντων:
-Του περιορισμού της προσφοράς από Συνεταιρισμούς οι οποίοι σταμάτησαν να πουλούν με νέες εκπτώσεις και των σημαντικών προβλημάτων που έχει προκαλέσει η απεργία φορτηγών στη μεταφορά λαδιών από τα ελαιοτριβεία στις βιομηχανίες, τις ραφιναρίες και τις αλυσίδες διανομής.
-Της περιορισμένης ζήτησης από τους αγοραστές οι οποίοι αναμένοντες περαιτέρω πτώσεις, αρκέστηκαν μόνο στην κάλυψη ανειλημμένων συμβάσεων.
Στην Ιταλία, πάντως, οι παραγωγοί αρνούνται να υποκύψουν σε χαμηλότερες τιμές ενώ στις τρίτες ελαιοπαραγωγικές χώρες, η κατάσταση φαίνεται να είναι αρκετά ρευστή και λιγότερο συγκρατημένη ως προς τις τιμές.
Σύμφωνα με τα ισπανικά ΜΜΕ, έχουν εντοπιστεί εξαγωγές ελαιολάδου από την Τυνησία με 3 €/κιλό, ενώ αναμένονται ανάλογες και από την Τουρκία, αν βέβαια αληθεύουν οι προβλέψεις για συγκομιδή γύρω στους 350.000 τόνους και για αποθέματα 180.000 τόνων παλαιάς εσοδείας.
«Περιμένετε, μην πουλάτε»
«Όσοι ελαιοπαραγωγοί μπορούν να κρατήσουν απούλητο το ελαιόλαδο που παράγουν στην παρούσα φάση, ας το κρατήσουν» τόνισε ο τυποποιητής και ελαιουργός Κωνσταντίνος Παναγιωτάκης.
Σαν το χρηματιστήριο
«Αν και το ελαιόλαδο είναι σαν τον χρηματιστήριο, είναι βέβαιο πως έτσι κι αλλιώς, τέτοιες μέρες, δημιουργείται στην παγκόσμια αγορά μία κοιλιά, η οποία κρατάει παγωμένες τις τιμές».
Αναμένονται εξελίξεις
«Σήμερα, με μια μέση τιμή που κινείται στο όριο των 5 ευρώ το κιλό, είναι μια τιμή που δεν καλύπτει ούτε το κόστος παραγωγής. Όμως αναμένονται εξελίξεις μετά τις 10 με 15 Ιανουαρίου.
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ