Σε αχαρτογράφητα νερά μπαίνει η παγκόσμια οικονομία μετά τους δασμούς Τραμπ στα εισαγόμενα στις ΗΠΑ προϊόντα.
Οι άμεσες επιπτώσεις στην Ελλάδα αναμένεται να είναι ηπιότερες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς το ποσοστό των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύει μόλις το 4,9% των συνολικών εξαγωγών με την αξία τους να διαμορφώνεται το 2024 στα 2,41 δισ. ευρώ.
Ωστόσο ένα μεγάλο μέρος αυτών των εξαγωγών αφορά αγροδιατροφικά προϊόντα, και μάλιστα μέρος αυτών παράγεται στην Αιτωλοακαρνανία από επιχειρήσεις της περιοχής.
Βρώσιμες ελιές, ιχθυρά ιχθυοκαλλιεργειών (λαβράκι, τσιπούρα κτλ), φέτα και ελαιολάδο είναι προϊόντα, που εξάγονται στις ΗΠΑ και πλέον καθίστανται ακριβότερα κατά 20% για τους αμερικανούς καταναλωτές μετά τους δασμούς Τραμπ.
Έτσι σε πρώτη φάση αναμένεται οι εξαγωγές ελληνικών προϊόντων προς τις ΗΠΑ, αναμένεται να μειωθούν σημαντικά, με μεγαλύτερο θύμα τις ελιές Καλαμών, που ως γνωστόν η εγχώρια παραγωγή σχεδόν κατά το ήμισυ προέρχεται από την Αιτωλοακαρνανία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές ελιών στις ΗΠΑ πέρυσι έφτασαν τα 212 εκατ. ευρώ. Επομένως, το πλήγμα που δυνητικά μπορεί να υποστεί η Αιτωλοακαρνανία μπορεί να φτάσει σε αρκετές δεκάδες, εκατομμύρια ευρώ (μόνο από την ελιά Καλαμών).
Αρκετά μικρότερες σε ποσότητες είναι οι εξαγωγές τυριών και ελαιολάδου προς τις ΗΠΑ, ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση επιχειρήσεις της περιοχής είχαν αρχίσει τα προηγούμενα χρόνια να στέλνουν προϊόντα στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.
Όσον αφορά τα ιχθυρά, μπορεί ήδη από τα προηγούμενα χρόνια οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ να είχαν μειωθεί, ωστόσο μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι περίπου 5.000 τόνοι προϊόντων ιχθυοκαλλιέργειας εξάγονται στις ΗΠΑ, με περίπου το ένα τρίτο αυτής της ποσότητας, αρκετές εκατοντάδες τόνοι δηλαδή, παράγονται σε ιχθυοκαλλιέργειες της Αιτωλοακαρνανίας!
Στους εξαγωγείς της επιτραπέζιας ελιάς, μετά την ανακοίνωση των δασμών, επικρατεί προβληματισμός, αλλά και έκπληξη, καθώς εκτιμούσαν ότι ίσως οι βρώσιμες ελιές να εξαιρούνταν των δασμών, καθώς στις ΗΠΑ δεν υπάρχει αξιόλογη εγχώρια παραγωγή.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστα Ζούκα, «κάτι λιγότερο από το 30% του συνόλου εξαγωγών των ελληνικών επιτραπέζιων ελιών εξάγονται στην αμερικανική αγορά», και έτσι ο ίδιος εκτιμά «οι δασμοί θα δημιουργήσουν ένα σημαντικό πρόβλημα στις εξαγωγές, ωστόσο αυτήν τη στιγμή δεν μπορούμε να υπολογίσουμε το μέγεθός του.
Ως κυκεώνας εξελίξεων χαρακτηρίζει από την πλευρά του τους δασμούς και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αιτωλοακαρνανίας, Παναγιώτης Τσιχριτζής.
Μιλώντας στη «Σ» ανέφερε ότι το πρόβλημα προκύπτει μόνο από τους δασμούς στα ευρωπαϊκά και ελληνικά προϊόντα, αλλά και από τους δασμούς σε τρίτες χώρες, που σε αρκετές περιπτώσεις είναι μικρότεροι.
«Για την Τουρκία οι δασμοί θα είναι 10%, όχι 20% που είναι σε εμάς, αυτό δίνει πλεονέκτημα στην αγορά των ΗΠΑ για το προϊόντα από χώρες με μικρότερους δασμούς» αναφέρει ο Π. Τσιχριτζής εκτιμώντας και αυτός με τη σειρά του πως σίγουρα θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις, ιδίως για την ελιά Καλαμών.
«Μη ξεχνάμε ότι μέχρι πριν από λίγα χρόνια την ελιά Καλαμών την κατέβαζαν οι τελωνειακοί από τα ράφια και μας ζητούσαν να αλλάξουμε ετικέτα» θυμίζει ο Π. Τσιχριτζής αναφερόμενος στο πρόβλημα που είχε υπήρχε με την ονομασία.
Παράλληλα ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αιτωλοακαρνανίας εκτιμά ότι δεν είναι καθόλου εύκολο μια εξαγωγική επιχείρηση να αντικαταστήσει μια αγορά. «Είναι δύσκολο να ανοίξεις μια νέα αγορά, οι επιχειρήσεις που έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό έχουν κάνει μεγάλη προσπάθεια και όταν το πράγμα έχει ρολάρει με τους πελάτες από μια συγκεκριμένη χώρα, αν οι εξαγωγές σταματήσεις, θα πρέπει να πας «φτου κι απ΄ την αρχή» σε μια άλλη αγορά».
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον Π. Τσιχριτζή, δεν είναι καθόλου εύκολο να γίνουν εκτιμήσεις για το εύρος του πλήγματος που θα δεχθούν τα τοπικά προϊόντα και ευρύτερα η οικονομία από τους δασμούς, τουλάχιστον όσο εκκρεμεί η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν υπάρξει σε συλλογικό επίπεδο.
Πάντως οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές για την περίπτωση της Ελλάδας, «βλέπουν» δυνητικό πτωτικό κίνδυνο από την επιβράδυνση των οικονομιών της ΕΕ, που θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει αρνητικά τις εξαγωγές μας προς την Ευρώπη (που είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός μας εταίρος) αλλά και τις εισερχόμενες τουριστικές ροές.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ (για το 2024 σε εκατ. € )
• Πετρελαιοειδή 506 εκατ. €
• Ελιές 212 εκατ. €
• Τσιμέντα 93 εκατ. €
• Πλάκες αλουμινίου 91 εκατ. €
• Κομπόστες 88 εκατ. €
• Τυριά 74 εκατ. €
• Ελαιόλαδο 68 εκατ. €
ΠΗΓΗ: Εφημερίδα “Συνείδηση”