Ο πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής* και εν ενεργεία αμπελουργός και οινοποιός, καλλιεργεί 100 στρέμματα βιολογικά πιστοποιημένων αμπελώνων και οινοποιεί αποκλειστικά και μόνο τα δικά του σταφύλια
ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
[email protected]
Πριν από μία δεκαετία ο αφορισμός του ότι «όλοι οι υποψήφιοι πρωθυπουργοί λένε ψέματα στους αγρότες για να εκλεγούν» του κόστισε τη θέση του στην τότε κυβέρνηση και τον έστειλε ουσιαστικά εκτός κεντρικής πολιτικής σκηνής. Σήμερα, χωρίς να έχει μετακινηθεί ούτε χιλιοστό από τη θέση εκείνη, ο επιχειρηματίας, μηχανικός, συγγραφέας και, πρωτίστως, οινοποιός Παναγιώτης Σγουρίδης μοιράζεται με τον «Ελληνα Αγρότη» κάποιες σκέψεις του για την ελληνική πρωτογενή παραγωγή.
Επειτα από μια μακρά πορεία στα κοινά, η οποία άρχισε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ως δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Ξάνθης και ολοκληρώθηκε κάπως αναπάντεχα, το 2016, ως υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κι έχοντας χρηματίσει -μεταξύ άλλων- 12 χρόνια αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου και υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ο πρώην βουλευτής και μηχανικός Παναγιώτης Σγουρός επέστρεψε στις… ρίζες του.
Στην κυριολεξία η επιστροφή στις… ρίζες αφορούσε την ενασχόληση στους αμπελώνες του, με τους οποίους ασχολείτο πάντα, αλλά περιστασιακά. Είναι όμως η ζωή του εδώ και μία δεκαετία. Τον συναντήσαμε πρόσφατα στην Αθήνα, όπου συμμετείχε σε κλαδική έκθεση αφιερωμένη στους μικρούς παραγωγούς εμφιαλωμένου οίνου, και είχαμε μαζί του μια φιλική, σύντομη, αλλά περιεκτική συζήτηση για μερικά από τα ζητήματα που «καίνε» στη σύγχρονη ατζέντα της ελληνικής αμπελοοινικής βιομηχανίας.
Ο Παναγιώτης Σγουρίδης καλλιεργεί σήμερα 100 στρέμματα βιολογικά πιστοποιημένων αμπελώνων και οινοποιεί αποκλειστικά και μόνο τα δικά του σταφύλια παράγοντας βιολογικά πιστοποιημένα κρασιά. Η παραγωγή του ανέρχεται σε περίπου 40.000 φιάλες ετησίως δουλεύοντας με εφτά κωδικούς προϊόντων. Τα κρασιά του καταναλώνονται κυρίως εντός της επικράτειας, ενώ μια μικρή ποσότητα εξάγεται στο εξωτερικό.
«Η εξαγωγή σαφώς και με ενδιαφέρει και θεωρώ πως είναι το όνειρο κάθε παραγωγού» μας λέει ο οινοποιός από την Ξάνθη κι εξηγεί: «Ειδικά οι παραγωγοί οι οποίοι παράγουν με μια καθετοποιημένη διαδικασία, όπως εμείς, θέλουν το προϊόν τους να “ταξιδέψει” στο εξωτερικό. Μην ξεχνάτε ότι η εξαγωγή έχει μια σταθερότητα όσον αφορά το ζήτημα των πληρωμών. Δεν είναι το ίδιο οι διεθνείς αγορές με την ελληνική!»
Περνάμε τη συζήτηση στην εικόνα του ελληνικού οίνου στη μεγάλη αγορά των ΗΠΑ, όπου, σύμφωνα με σχετικά πρόσφατα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, η τιμή της φιάλης ελληνικού κρασιού έχει αυξηθεί σημαντικά, καθώς η μέση τιμή εξαγωγών προς τις ΗΠΑ από 2,94 ευρώ το κιλό έφτασε τα 4,98 ευρώ το κιλό κρασιού το 2023.
Πώς βλέπει ένας έμπειρος πολιτικός την επέλαση Τραμπ και τη νέα δασμολογική πολιτική, η οποία αναμένεται να πλήξει, μεταξύ άλλων ευρωπαϊκών προϊόντων, και τα συμφέροντα του ελληνικού κρασιού;
«Σίγουρα, οι δασμοί σε οποιοδήποτε προϊόν επιβαρύνουν το εμπορικό κόστος και την τσέπη του καταναλωτή και τον στρέφουν είτε σε άλλα είτε σε φθηνότερα προϊόντα που παράγονται στην ίδια του τη χώρα. Αυτός είναι άλλωστε ο στόχος των δασμών, η τόνωση της εγχώριας κατανάλωσης. Ετσι δεν ήταν τα πράγματα στην Ελλάδα πριν μπούμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση; Δεν υπήρχαν τότε δασμοί στις εξαγωγές μας;» μας επισημαίνει ο παραγωγός από τη Θράκη.
Σύμφωνα με τον Παν. Σγουρίδη, εκείνο το οποίο θα πρέπει να κάνει ο Ελληνας παραγωγός και θα του επιτρέψει να βγει ενδεχομένως λιγότερο λαβωμένος από μια τέτοια εμπορική προοπτική είναι η συνεχής επένδυση στην ποιότητα. «Οι Ελληνες οινοποιοί έχουν αφήσει πίσω τους το χύμα προϊόν κι έχουν χτίσει εδώ και πολλά χρόνια μια ποιότητα η οποία είναι εφάμιλλη των κρασιών που βγαίνουν από την Καλιφόρνια μέχρι τη Νότια Αμερική αλλά και την Ευρώπη» μας λέει.
Ο πρώην βουλευτής και υφυπουργός θεωρεί ότι η παραγωγή κρασιού περιλαμβάνει μια καλλιτεχνική διάσταση, η οποία δεν θα πρέπει να παραβλέπεται. «Ενα εμφιαλωμένο κρασί είναι κάτι σαν πίνακας ζωγραφικής: έχει διαφορετική “γεύση’”για καθέναν που το δοκιμάζει, όπως το έργο τέχνης έχει διαφορετική επίδραση σε καθέναν που το βλέπει» μας λέει.
Και συμπληρώνει: «Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν οργανοληπτικά standards, τα οποία προσπαθούν να κατοχυρώνουν οι masters of wine διεθνώς, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει και η υποκειμενική άποψη, η οποία είναι ισχυρή στη μεγάλη μερίδα του κοινού. Η ψυχική διάθεση, ο τρόπος κατανάλωσης κ.ά.».
Οι μανδαρίνοι με τα μαύρα μανίκια είναι απειλή για την αγροτιά
Το marketing του ελληνικού κρασιού, σύμφωνα με τον Θρακιώτη παραγωγό, πρέπει να στοχεύσει στην ανάδειξη της υπεραξίας του και οι επιθετικές κινήσεις του νέου Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ επιβάλλουν εγρήγορση. «Πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα τώρα για να μπορέσει το marketing να δώσει στο ελληνικό κρασί αυτό που του αξίζει. Και τι του αξίζει; Συνδυασμός ποιότητας και τιμής, σε ισορροπία. Αυτό θα το εκτιμήσει ο ξένος καταναλωτής» σχολιάζει.
Ανήσυχος για τις γεωπολιτικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα αυτό το διάστημα, ο Παναγιώτης Σγουρίδης θεωρεί ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή «γήινου Μεσοπολέμου», με την έννοια που γνωρίζουμε ήδη από τη δεκαετία του 1930. «Φοβάμαι ότι λόγω του έντονου αναθεωρητισμού που υπάρχει διεθνώς, θα υπάρξουν καταστάσεις που θα οδηγήσουν σε πόλεμο, ο οποίος μπορεί να είναι εμπορικός, αλλά μπορεί να είναι και πυρηνικός!» υποστηρίζει, σπεύδει όμως να διευκρινίσει ότι αν κάτι αξίζει να προσέξει κανείς από τη νέα πολιτική Ντόναλντ Τραμπ, είναι το γεγονός ότι «επιτέλους, βάζει κάποιες σταθερές στο θέμα του πατριωτισμού. Οτι δηλαδή ο πατριωτισμός δεν πρέπει να θεωρείται φασισμός ή ναζισμός».
Απευθυνόμενος προς τους εν ενεργεία πολιτικούς, από τη χορεία των οποίων έχει αποχωρήσει ο ίδιος εδώ και μία δεκαετία, ο οινοποιός κι επιχειρηματίας Παναγιώτης Σγουρίδης απευθύνει την έκκληση να τείνουν ευήκοα ώτα προς τους συλλογικούς φορείς των παραγωγικών κλάδων.
«Οι πολιτικοί πρέπει κάποια στιγμή να “ζυγίσουν” τις θέσεις των αγροτικών οργανώσεων, να καλέσουν τους υπηρεσιακούς παράγοντες που διαθέτουν στα υπουργεία, να καλέσουν και τους ίδιους τους παραγωγούς κι αν υπάρχει καλή πρόθεση, θα βρεθούν λύσεις. Πρέπει να γίνει αντιληπτό στον κόσμο ποιοι μανδαρίνοι βρίσκονται κρυμμένοι πίσω από τα “μαύρα μανίκια’ και ποιοι λένε την αλήθεια. Αυτό έκανα κι εγώ όσο ήμουν υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης την περίοδο 2015-2016» μας λέει χαμογελώντας.
Ισως οι νεότεροι πολιτικοί που θα έχουν το κουράγιο να κάνουν κάτι τέτοιο να έχουν καλύτερη αντιμετώπιση από αυτή που έλαβε ο ίδιος από το πολιτικό σύστημα, όταν το κατήγγειλε για συστηματική ψευδολογία σε βάρος των αγροτών…
